Osnivanje Centra za ženske studije u Beogradu inicirala je 1991. godine beogradska feministička grupa „Žena i društvo“. Prvi, eksperimentalni, jednosemestralni kurs Ženskih studija, počeo je simbolično 8. marta 1992. godine.
Iako je konceptualizovan kao mirnodopski poduhvat, Centar za ženske studije je zapravo od samog početka i tokom značajnog dela svoje istorije radio u kontekstu ratova, koji su se vodili u skorijoj istoriji (1991–1999). Tako da je polazna pretpostavka u radu Centra za ženske studije, kao obrazovnog projekta bila činjenica da nije bio vrednosno neutralan projekat – niti se tako ikada predstavljao – jer je njegova osnovna odrednica bila jasno političko opredeljenje protiv rata i nacionalizma, kao i utemeljenje u snažnoj feminističkoj aktivističkoj inicijativi.
Presudan momenat u istoriji beogradskog Centra za ženske studije je ono što se događalo u sklopu naše dugoročne strategije, a to je institucionalizacija programa ženskih studija na Univerzitetu u Beogradu.
Posle mnogo napora čitav jedan korpus programa iz oblasti ženskih i studija roda je dobio akreditaciju univerziteta i, prvi put je na Univerzitetu u Beogradu osnovana institucija koja za cilj ima izgradnju i promovisanje studija roda (Centar za studije roda i politike, na Fakultetu političkih nauka).
Danas delujemo vaninsitucionalno i to tako da se kroz vaninsitucionalno delovanje mogu videti slobodni, kreativni i hrabri potezi. Centar je skoro tri decenije bio organizovan kao celovit interdisciplinarni obrazovni projekat koji su činili predavački, istraživački i izdavački programi. U središtu svih programa su bila pitanja roda, seksualnosti, etniciteta, rase, klase. Centar je bio posvećen teorijskom istraživanju mogućnosti otpora u odnosu na pojave isključivanja i iznalaženju ne samo modela toleranicije razlika već i ukazivanju na bogatstvo u razlikama.
Nakon tri decenije svog postojanja i aktivnog rada koji je doprineo tome da Centar bude prepoznat ne samo u regionu već i globalno, Centar za ženske studije i dalje stoji iza stava da razvoj ravnopravnog i demokratskog društva u Srbiji i regionu nije moguć bez feminizma.
Polazeći od svojih vrednosti i principa, Centar u četvrtoj deceniji svog postojanja usmerava svoj rad na tri ključna polja: proizvodnju, deljenje i akciju, odnosno aktiviranje, feminističkog znanja. Centar ovo postiže temeljnim istraživanjima najaktuelnijih tema, prikupljanjem i stavljanjem na raspolaganje postojeće građe u štampanoj i digitalnoj formi, izdavaštvom na relevantne teme, afirmacijom i stručnom podrškom akademkinjama. Pored toga Centar osmišljava i sprovodi predavačke programe, edukativne kurseve, specijalne tematske module za najrazličitije grupe, te služi i kao neka vrsta centra feminističkog znanja za civilno društvo i ženski pokret u regionu. Na ovaj način, Centar feminističko znanje stavlja u praksu i tako podstiče na aktivan angažman u pravcu društvene promene, pored navedenog i kroz javne kampanje, kritički pristup javnim politikama, povezivanjem i podsticanjem na akciju ključnih društvenih aktera koji deluju u pravcu demokratskih promena.
Publikacijama objavljenim povodom desetogodišnjice i dvadesetogodišnjice CŽS možete pristupiti klikom na naslovnicu.
