Korisnička iskustva (UX) i rodno senzitivne metodologije

Generacija 2015/16

Apstrakt

Predmet istraživanja u ovom radu je veb dizajn u svom užem smislu – analiza veb proizvoda sa fokusom na korisničkim iskustvima (UX), a u skladu sa feminističkim teorijskim okvirom i praksom. Brend i korisnička iskustva su neizostavni deo formiranja proizvoda – veb ili mobilne aplikacije, sa ciljem plasiranja proizvoda na tržište. Ovim radom želim da ispitam da li i u kojoj meri zaposleni u dizajn industrijama i informaciono-komunikacionim tehnologijama (u daljem tekstu ICT) uzimaju u obzir pol i rod prilikom definisanja proizvoda, kako menadžment i marketing posmatraju ciljne grupe, kako se procenjuju vizualne vrednosti i funkcionalnosti koje treba implementirati u jedan veb proizvod. Kako nekad, tako i danas kompanije vodećih svetskih brendova su neretko izložene kritici zbog fokusiranja na isključivo jednu ciljnu grupu prema kojoj se formira proizvod i njegove funkcionalnosti – bele, mlade, visoko obrazovane i telesno zdrave muškarce (Jackson et al. 2008; Guardian 2017) što je osnovna odlika patrijarhalne, hijerarhijske podele sveta, koja se održava na duplim standardima. Ovim pristupom su isključene sve (marginalizovane) društvene grupe i njihove korisničke potrebe, čime je reprezentativni uzorak, tačnije ciljna grupa svedena na  privilegovani beli normativ (engl. normative whitness). Ostaje da se zapitamo – ko su krajnji korisnik i korisnica?

Ključne reči: veb, dizajn, korisničko iskustvo, UX, CX, feminizam, dizajn proces, korisnik